Wat is SCADA en waar wordt een SCADA-systeem voor gebruikt?

In de industrie wordt gewerkt met verschillende machines. Deze machines voeren bewerkingen uit op materialen, halffabricaten en producten. Machines werken tegenwoordig vrijwel geheel automatisch. Operators bedienen de machines door op knoppen te drukken. De machine bevat software die er voor zorgt dat de gewenste bewerking wordt uitgevoerd. Machines hebben verschillende meet en regelsystemen waarmee de processen en bewerkingen in kaart kunnen worden gebracht. Deze belangrijke informatie wordt verzameld en doorgestuurd door een SCADA-systeem. Het SCADA-systeem wordt tevens gebruikt voor het verwerken en visualiseren van deze informatie. SCADA is een afkorting die staat voor Supervisory Control And Data Acquisition.

Hoe werkt een SCADA-systeem?
Een SCADA-systeem bestaat uit software die geïnstalleerd is op een computer. Deze software zorgt er voor dat meetgegevens effectief en gemakkelijk kunnen worden uitgewisseld. Gegevens van machines moeten daarvoor worden omgezet van “computertaal” naar gegevens die voor mensen goed te begrijpen is. Hiervoor wordt SCADA gebruikt. Operators en procesoperators kunnen doormiddel van SCADA goed zien wat de productiviteit is van machines. Deze meetgegevens kunnen worden verwerkt in rapporten die vervolgens weer gebruikt kunnen worden om de effectiviteit van processen te beoordelen. SCADA kan naast het produceren van belangrijke gegevens van processen ook worden gebruikt om systemen in de fabriek aan te sturen.

SCADA is een software die gegevens kan lezen en schrijven naar besturingseenheden. Een bekend voorbeeld van besturingseenheden zijn PLC-systemen. PLC staat voor programmable logic controller, deze PLC-systemen sturen machines aan. Een SCADA-systeem kan gebruik maken van verschillende communicatiemiddelen een aantal voorbeelden hiervan zijn MPI, profibus, ethernet en RS485. Met deze communicatiemiddelen stuurt het SCADA-systeem gegevens naar de PLC-systemen van de machines in de fabriek.

SCADA en lean manufacturing
SCADA kan ook worden gebruikt worden voor rapportage over de ontwikkelingen in de procesindustrie. Hierbij kan gedacht worden aan productietotalen en het aantal alarmen dat heeft plaatsgevonden tijdens het proces. Deze gegevens kunnen naar een database of spreadsheet worden gestuurd. Informatie over de productieprocessen is van groot belang voor de aansturing en beheersing van de processen in de industrie. Gegevens over productietotalen zijn belangrijke indicatoren over de productiesnelheid. Daarnaast zijn gegevens over alarmen en fouten in het systeem belangrijk om de kwaliteit van het productiesysteem te beoordelen. SCADA kan daardoor zowel de kwaliteit als kwantiteit van productieprocessen in kaart brengen.

Door deze informatieverschaffing kan goed worden gekeken naar de verspilling in de organisatie. Machines die regelmatig storing hebben of niet goed zijn afgesteld zodat verkeerde producten worden geproduceerd zorgen voor verspilling. Lean manufacturing is er op gericht deze verspilling tegen te gaan. SCADA kan belangrijke informatie verschaffen voor Lean manufacturing. Procesoperators en leidinggevenden op de werkvloer kunnen de gegevens van SCADA gebruiken om aan de werkvloer duidelijk te maken hoe het productieproces verloopt. Daarnaast kan gekeken worden hoe bepaalde alarmen en foutmeldingen in de toekomst voorkomen kunnen worden. Dit vergroot de effectiviteit van het productieproces. Zonder een informatiesysteem als SCADA kan men het proces moeilijk controleren en beheersen. SCADA en lean manufacturing gaan daarom goed samen.