In de werktuigbouwkunde worden regelmatig stereolassers of simultaanlassers gevraagd. Dit zijn twee verschillende functiebenamingen waarmee in principe dezelfde functie wordt bedoelt. In onderstaande tekst worden de functies stereo lasser en simultaan lasser gebruikt. In de praktijk gebruikt men deze functienamen ook regelmatig naast elkaar binnen een bedrijf. Zo kan het voorkomen dat de ene lasser zich stereo lasser noemt en zijn collega noemt zich simultaan lasser terwijl ze in feite dezelfde werkzaamheden uitvoeren op de werkvloer.
Wat zijn de werkzaamheden van stereolassers of simultaanlassers?
Stereolassers en simultaanlassers zijn in de eerste plaats lassers. Meestal beheersen deze lassers het TIG lasproces op een hoog niveau omdat voor stereolassen over het algemeen TIG wordt gebruikt. Dit houdt in dat veel stereolassers TIG lassen beheersen op niveau 3 of hoger. Ze moeten meestal lassen in verschillende plaatdiktes en wanddiktes aanbrengen.
Het stereolassen houdt in dat deze las aan twee kanten tegelijk wordt gelegd. Hiervoor zijn twee lassers nodig. De ene lasser staat aan de binnenkant van het werkstuk, bijvoorbeeld een tank, de andere lasser staat aan de buitenkant. Beide lassers moeten er voor zorgen dat het smeltbad tijdens het lasproces goed gevormd wordt. Door een goed smeltbad ontstaat een goede las aan de buitenkant en aan de binnenkant.
Het is belangrijk dat niet alleen de lassers goed op elkaar afgestemd zijn. Ook de lastoestellen moeten op de juiste manier worden ingesteld. Het aantal ampères waarop het lastoestel moet worden ingesteld is onder andere afhankelijk van de wanddikte of plaatdikte van het werkstuk. Als deze wanddikte of plaatdikte vereist dat er met 130 ampère gelast moet worden zal men dit totaal over de twee stereo lassers of simultaan lassers moeten verdelen. Anders ontstaat er te veel warmte inbreng tijdens het lassen. Dit zorgt er voor dat het smeltbad teveel vloeit en er gaten ontstaan. Een goede las kan met een te hoge warmte inbreng niet worden gemaakt. Daarnaast kan ook het werkstuk door een te hoge warmte inbreng worden beschadigd.
Het totaal aantal ampères wordt verdeeld tussen de twee simultaanlassers of stereolassers. Omdat in de praktijk meestal één van de twee lassers het toevoegmateriaal in het smeltbad aanbrengt wordt het totaal niet precies in twee gelijke helften verdeeld. Degene die het toevoegmateriaal aanbrengt zal met iets meer ampère lassen dan de andere lasser. Een totaal aantal ampères van 130 kan worden verdeeld in 70 ampère voor de lasser die lastoevoegmateriaal aanbrengt en 60 ampère voor de lasser die aan de andere kant staat. Naarmate de plaatdikte groter wordt zal het lastoestel ook op meer ampères moeten worden ingesteld.
Waarvoor wordt stereolassen of simultaanlassen gebruikt?
Stereolassen of simultaanlassen wordt toegepast voor aluminium en vooral voor werkstukken die gemaakt zijn van roestvaststaal. Hierbij kan gedacht worden aan grote RVS tanks voor de voedingsmiddelenindustrie. Daarnaast wordt stereolassen of simultaanlassen ook gebruikt voor leidingen met een grote diameter. De diameter moet groot genoeg zijn voor een lasser die aan de binnenkant de las gelijktijdig met een lasser aan de buitenkant kan aanbrengen. De reden waarom stereolassen en simultaan lassen veel wordt gebruikt in de zuivel en andere voedingsmiddelenindustrieën heeft te maken met de hoge eisen die aan de voedselhygiëne worden gesteld. Het stereolasproces of simultaanlasproces zorgt voor een perfecte doorlas aan de binnenkant van het werkstuk. Hierdoor ontstaan tijdens het lassen geen opstaande randen of andere oneffenheden waarachter voedingsresten en vuil kunnen hechten. Deze resten kunnen een bron van bacteriën vormen en daardoor de kwaliteit van het voedsel nadelig beïnvloeden.
Welke vaardigheden hebben stereolassers en simultaanlassers?
Lassers die werkzaam zijn in de zuivel moeten hoogstaande laskwaliteit leveren. Het lasproces dat voor simultaanlassen of stereolassen wordt gebruikt is meestal TIG. De lasser heeft doordat hij zelf handmatig toevoegmateriaal in het smeltbad brengt een goede controle over dit smeltbad en kan daardoor de kwaliteit van de las goed beïnvloeden. TIG lassers moeten gevoel hebben voor het lasproces en moeten in hoge mate nauwkeurig zijn. Als deze lassers werken aan werkstukken die in contact komen met voedingsmiddelen worden de kwaliteitseisen nog zwaarder. Vaak moeten lassers dan specifieke lascertificaten halen voordat ze een las in de zuivel of voedingsmiddelenindustrie mogen aanbrengen.