Wat is een circulaire economie?

Circulaire economie is een economie dat zo is ingericht dat grondstoffen en producten zo effectief mogelijk worden hergebruikt zodat afval en andere vormen van waardevernietiging zo weinig mogelijk voorkomen. Het hergebruiken van producten en grondstoffen staat bij een circulaire economie centraal. Daar staat tegenover dat het gebruik van ruwe grondstoffen wordt beperkt. Hieronder is uitgelegd wat ruwe grondstoffen precies zijn en wat het begrip circulaire economie inhoud.

Ruwe grondstoffen
Ruwe grondstoffen zijn materialen die nog bewerkt moeten worden om tot een product te komen. Hierbij kan je denken aan ijzer dat uit erts wordt gewonnen of aan ruwe aardolie. Ruwe grondstoffen zijn als het ware ‘nieuwe grondstoffen’, dit houdt in dat deze grondstoffen nog niet eerder tot een product zijn verwerkt. Deze nieuwe grondstoffen moeten dus nieuw worden gewonnen uit de aardbodem, uit planten of uit dieren. Dit zorgt er voor dat de aarde belast wordt en het milieu onder druk komt te staan.

Afval
Als men produceert of consumeert zal er meestal afval ontstaan. Afval is het materiaal, de stoffen of de producten die niet worden gebruikt of geconsumeerd. Dit afval is in feite kapitaalvernietiging en is bovendien slecht voor het milieu omdat veel afval zoals kunststoffen, petrochemische afval en nucleair afval niet eenvoudig door het milieu kunnen worden afgebroken.

Hergebruik
Het meest gunstige dat men kan doen met afval is het hergebruiken. Afval hergebruiken van afval kan het beste worden geïllustreerd met een voorbeeld. Hergebruiken van afval gebeurd veel bij verpakkingen zoals (plastic) flessen. Dan worden de flessen eerst schoongemaakt voordat ze opnieuw worden gebruikt. Hierdoor wordt materiaal bespaard. Men zal echter wel energie en schoonmaakmiddelen moeten gebruiken om de producent schoon te maken zodat ze hergebruikt kunnen worden.

Recycling
Recycling gaat met name over het opnieuw gebruiken van de materialen waaruit producten bestaan. In het hiervoor genoemde voorbeeld zal de fles eerst worden omgesmolten tot de basisgrondstof om er vervolgens weer een nieuw product of een nieuwe verpakking van te vormen. De grondstoffen worden bij recycling dus gescheiden en bij hergebruik gaat men zonder grote aanpassingen het product of grote delen daarvan opnieuw gebruiken.

Hergebruik en recycling in de circulaire economie
Het hergebruiken van producten is een zeer belangrijk element van een circulaire economie. Hergebruiken is over het algemeen effectiever dan recyclen. Dit komt omdat het recyclen meer energie kost en daarnaast is er ook vaak sprake van downcycling dit komt omdat de kwaliteit van grondstoffen meestal minder goed wordt als het materiaal meerdere malen wordt hergebruikt. Dit is bijvoorbeeld het geval met papier en plastic. Een compleet circulaire economie is heel moeilijk te realiseren. Vaak ontstaat in de productiecirkel wel een bepaalde hoeveelheid afval. In ieder geval wordt er energie verbruikt. Dat verbruik is ook een vorm van afval.